1. Data analitika nima?
2. Data analitika qanday ishlaydi?
3. Data analitikaning asosiy afzalliklari
4. Data analitikaning turlari
5. Ma'lumotlarni tahlil qilish dasturlari
6. Xulosa
   
   
   📊 Data analitika deganda ma'lumotlarni ko'rib chiqish, tozalash, o'zgartirish va modellashtirish jarayoni tushuniladi. Ushbu jarayon foydali ma'lumotlarni aniqlab, xulosalar orqali qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan. Ma’lumotlar tahlilining ahamiyati shundaki, u amaliy ma’lumotlarni taqdim etish qobiliyatiga ega. Ma’lumotlarni tahlil qilish orqali tashkilotlar qo‘lda aniqlanmagan qonuniyatlar, tendensiyalar va bog‘liqlikni aniqlashi mumkin. Bu esa dalillarga asoslangan yaxshi biznes strategiyalari tuzishga yordam beradi. 

 

📈 Data analitika qanday ishlaydi?

Data analitika bir nechta asosiy bosqichlarni o'z ichiga oladi:

1. Ma'lumotlarni yig'ish: Bu bosqichda ma'lumotlar turli manbalardan, masalan, ma'lumotlar bazalari, datchiklar yoki ijtimoiy media platformalaridan to'planadi. 

2. Ma'lumotlarni qayta ishlash: To'plangan ma'lumotlar tahlilga tayyorlash uchun tozalanadi va tartibga solinadi. 

3. Ma'lumotlarni tahlil qilish: Ushbu bosqichda statistik, matematik yoki mashinaviy o'qitish usullari qo'llanilib, ma'noli tushunchalar olinadi. 

4. Ma'lumotlarni talqin qilish: Yakuniy bosqichda tahlil natijalari biznes qarorlarini qo'llab-quvvatlash uchun harakatga keluvchi tushunchalarga aylantiriladi. 

 

✅ Data analitikaning asosiy afzalliklari

• Samarali qarorlar qabul qilish: Ma'lumotlar tahlili biznesga qarorlarni taxminlarga emas, balki aniq tushunchalarga asoslanib qabul qilish imkonini beradi. 

• Samaradorlikni oshirish: Ma'lumotlar tahlili biznesdagi og’riqli nuqtalarni aniqlab, jarayonlarni optimallashtirishga yordam beradi. 

• Mijozlarni tushunish: Mijozlarning xatti-harakati va ehtiyojlarini aniqlash orqali mahsulot va xizmatlar yaxshilaydi. 

• Raqobatbardoshlik: Ma'lumotlar tahlili raqobatchilar ko'rmagan narsalarni aniqlash orqali strategik ustunlikni ta'minlaydi. 
  
  
  
  

 

📉 Data analitikaning turlari

Ma'lumotlar tahlili turli maqsadlar uchun mo'ljallangan bir nechta texnikalarni o'z ichiga oladi:

• Diskriptiv tahlil: Bu texnika oldin nima sodir bo‘lganini tushunish uchun ma’lumotlarni umumlashtirish va tahlil qilishga asoslanadi. O‘rtacha qiymatlar, summalar yoki sonlar kabi oddiy ko‘rsatkichlar tasviriy tahlil misolidir.

• Diagnostik tahlil: Ushbu tahlil ma’lumotlar yordamida muammolarning sabablarini aniqlashga qaratilgan.

• Prognoz tahlil: Ushbu texnika ma’lumotlar asosida kelajakda nima sodir bo‘lishini taxmin qiladi. Statistik algoritmlar va mashinaviy o‘qitish prognozni yaxshilash uchun qo‘llaniladi.

• Tavsiyaviy tahlil: Bu texnika nafaqat kelajakdagi natijalarni prognoz qilish, balki qanday chora-tadbirlar ko‘rish kerakligini ham tavsiya etadi.

• Real vaqt tahlili: Ushbu texnika ma’lumotlarni hosil bo‘lishi bilan bir vaqtda tahlil qilish imkonini beradi. Bu moliyaviy bozorlar yoki yetkazib berish zanjiri boshqaruvi kabi tezkor qarorlar kerak bo‘lgan sohalarda juda muhim.

• Tadqiqot tahlili: Bu ma’lumotlar to‘plamlarini chuqurroq tushunish uchun boshlang‘ich bosqichda qo‘llaniladi.

💻 Ma'lumotlarni tahlil qilish dasturlari

• Excel bilan data analitika ma'lumotlarni tahlil qilish, ma'lumotlarni boshqarish uchun ishlatiladi. Tahlilchilar Excel dasturini yaxshi bilishlari kerak.

• SQL so'rovlar tili, ma'lumotlar tahlili bo'yicha bo'sh o'rinlarda talab qilinadigan bilimlardan biri, ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni qidirish va ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish uchun ishlatiladi.

• Python - data analitikadagi dasturlash tillari katta ma'lumotlardagi qiyin matematik va statistik operatsiyalarni tezroq tahlil qilish uchun ishlatiladi. Katta kutubxona, qulay integratsiya va keng qo'llash sohalari bilan Python tili boshqa tillardan oldinda.

 

Xulosa

Ma'lumotlar tahlili korxonalarga o'z ma'lumotlaridan qiymatli tushunchalar chiqarish, qarorlar qabul qilish va muvaffaqiyatga erishishda yordam beradigan kuchli vositadir. Hozirgi tez rivojlanayotgan zamonda bizneslar uchun bu soha muhim ahamiyat kasb etmoqda. Shuning uchun ham Data analitika jahon va O'zbekiston bozorida talabgir sohaga aylangan. Najot Ta'lim bozorga yaxshi mutaxassislar yetishtirib berish uchun Data analitika kurslarini ochdi. Kursga ro'yxatdan o'tib, karyerangiz uchun ilk qadamni tashlang.

👉🏻 Najot Ta’limdagi Data analitika kurslariga ro'yxatdan o'ting: Havola